Wagner Grubu olarak bilinen PMC Wagner, Rus paramiliter örgütü olarak tanınıyor. Rusya'nın paralı askerleri olarak bilinen Wagner Grubu, Vladimir Putin'in özel ordusu olarak da tanımlanabilir.
Paramiliter ordu olarak tanımlanan bu grup, Rusya ordusunun resmi olarak faaliyet gösteremediği alanlarda faaliyet gösteriyor. Sayıları net olarak bilinmese de Wagner grubunun 50 bin kişiden oluştuğu tahmin ediliyor.
Ukrayna savaşı ile gündeme geldiler
Çoğu kaynakta 2014 yılında kurulduğu açıklanan Wagner grubu, özellikle Ukrayna'daki savaş sırasında ününü tüm dünyaya duyurmuştur. Ayrıca Wagner grubu Suriye, Libya, Orta Afrika Cumhuriyeti'ndeki savaşlarda da Rus hükümetinin yanında bulunmuştur.
Putin'in özel ordusu
PMC Wagner olarak da bilinen Wagner Grubu, bir Rus paramiliter örgütüdür. Çeşitli şekillerde özel bir askeri şirket, bir paralı asker ağı veya Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in fiili bir özel ordusu olarak tanımlanıyor.
Grup, özel askeri müteahhitlerin resmi olarak yasak olduğu Rusya'da yasaların ötesinde faaliyet gösteriyor. Wagner Grubu'nun kendisi ideolojik olarak yönlendirilmese de, Wagner'in çeşitli unsurları neo-Naziler ve aşırı sağcı aşırılık yanlıları ile ilişkilendirilmiştir.
Aralık 2022'de Pentagon'dan John Kirby, Wagner grubunun 10.000 müteahhit ve 40.000 hükümlü dahil 50.000 savaşçısı olduğunu iddia etti.
Wagner ordusu kurucusu kimdir?
Grubun, Putin'le yakın bağları olan bir iş adamı olan Yevgeny Prigozhin'e ait olduğuna veya finanse edildiğine inanılıyor. Prigozhin, Wagner grubuyla bağlantısını yıllarca inkar ettikten sonra, Eylül 2022'de paramiliter grubu 'kurduğunu' itiraf etti.
Prigozhin, Putin'in aşçısı lakabıyla tanındı. Rus liderin hem aşçısı hem sağ kolu oldu. Yevgeni Prigojin, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin gibi Sen Petersburg doğumlu.
61 yaşındaki Prigojin'in gençlik yıllarında biyoğrafisinde en çok dikkat çeken nokta hapishane yılları. 1979'da henüz 18 yaşındayken hırsızlık suçlamasından hüküm giydi. 2,5 yıllık hapis cezasının infazı ertelendi. Prigojin, 2 yıl sonra bu kez yine hırsızlık ve soygun suçlamalarından 13 yıl hapse mahkum edildi. 9 yıl demir parmaklıklarının arkasında kaldı.
Hırsızlıktan sandviç satıcılığına
NTV’de yer alan habere göre, cezavinden çıktıktan sonra Sen Petersburg'da sosisli sandviç satmaya başladı. bu işi için zincir stantlar açtı. birkaç yıl sonraysa kentte lüks restoranların sahibi haline geldi.Bu restoranları sayesinde Rusya'nın zengin ve elit kesimiyle tanıştı. Neva nehrinde bir tekneyi de lüks bir restorona dönüştürdü. Bu restoran Vladimir Putin'in en sevdiği mekanlardan biri haline geldi. Öyle ki Putin, Devlet Başkanı olduğunda yabancı konuklarını buraya yemeğe getirmeye başladı.
Restoranları Putin'in gözdesiydi
Prigojin, Putin ile 2000 yıllında dönemin Japonya Başbakanı Yoshiro Modi'yi restoranına yemeğe getirdiğinde tanıştığını söylüyor.
Yıllar içinde Prigojin'in yemek firması Kremlin'e hizmet vermeye başladı. Bu dörnemde Yevgeni Prigojin, Putin'in Şefi lakabını aldı. Rus ordusu ve devlet okullarına da yemek sağlamak için ihaleler kazandı.
Tek işi yemek değil
2014'teyse Prigojin'in sadece yemek işleriyle uğraşmadığı ve sıradan bir işadamı olmadığı ortaya çıktı. Ukrayna'nın Rusya'yı ilk işgalinde Prigojin'e bağlı paralı askerlerin Donbas'ta Ukrayna güçleriyle savaştıkları konuşulmaya başlandı.
ABD seçimlerine müdahale iddiası
Rusya, Hillary Clinton'ın kampanyasına zarar vermek, Donald Trump'ın popülerliğini arttırmak ve Amerika Birleşik Devletleri'ndeki siyasi ve sosyal anlaşmazlığı kışkırtmak amacıyla internette ve sosyal medyada komplo teorileri yaymakla suçlandı. bu işin merkezi Saint Petersburg'da olan internet arama ajansı tarafından yürütüldüğü konuşuldu.
Prigojin daha sonra bu ajansı kurduğunu ve geliştirdiğini kabul etti. Seçimlere müdahale iddiaları nedeniyle ABD tarafından ambargo listesine alındı.
Ukrayna savaşıyla daha çok konuşmaya başladı
Yevgeni Prigojin'in fazla ön plana çıkmama gayreti Rusya'nın 2022 Şubat'ın da Ukrayna'yı işgaliyle değişti.
Prigojin, Wagner'in Ukrayna savaşında oynadığı rolle birlikte sık sık açıklamalar yapar hale geldi. Hatta her açıklamasıyla dünyanın gündemine oturmaya başladı. Bir süre sonra bu açıklamalardan Prigojin'in Rus ordusuyla arasının gergin olduğu da gün yüzüne çıktı. Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve Genelkurmay Başkanı Valery Gerasimov'u Wagner grubuna yeterince mühimmat sağlamamakla suçladı. Bu gerilim giderek tırmandı.
Prigojin'e neden ihtiyaç duyuldu?
Şimdi en çok konuşulan konulardan birisi de Putin'in, neden Prigojin gibi bir isme ihtiyaç duyduğu.
Kremlin'in, Wagner ve Prigojin sayesinde özel ve hassas operasyonları ismini karıştırmadan yürütebildiği belirtiliyor. Bu durumun Kremlin'e operasyonlara karıştığını inkar etme imkanı sunduğuna dikkat çekiliyor.
Bu tıpkı ABD'nin Blackwater gibi özel güvenlik şirketleriyle Irak ve diğer ülkelerde yaptığına benziyor.